MỤC LỤC
Hiện kiến thức cơ bản ở trên mạng Internet rất nhiều, tuy nhiên để tổng hợp và xuyên suốt những điều cơ bản nhất cho người mới bắt đầu, Zinble Academy xin trích dẫn những chia sẻ của nhiếp ảnh gia Omoko Suzuki.
Tomoko Suzuki
Sau khi tốt nghiệp trường Junior College Đại Học Bách Khoa Tokyo, Suzuki gia nhập một công ty sản xuất quảng cáo. Cô cũng đã làm trợ lý cho các nhiếp ảnh gia gồm có Kirito Yanase, và chuyên lĩnh vực chụp ảnh thương mại về sản phẩm quần áo và mỹ phẩm. Hiện nay cô là nhiếp ảnh gia studio cho một hãng sản xuất quần áo.
Bài 2. Tốc độ cửa trập
Sơ lược về tốc độ cửa trập: Về cấu tạo của thân máy ảnh (Body) thì có 02 phần quan trọng nhất: (1) là cảm biến máy ảnh, là các Diot có khả năng hấp thụ được ánh sáng, chúng được trải dài lên một diện tích mặt phẳng hình chữ nhật. Bên trên có một lớp bảo vệ. Toàn bộ hình ảnh mà chúng ta nhìn thấy đều được là do ánh sáng đi qua ống kính và hấp thụ lên trên bề mặt của Diot này. Bằng những thuật toán cao siêu ^^ chúng đã biến đổi từ những tín hiệu tương tự sang tín hiệu số để có thể hiển thị lên trên màn hình. (2) Màn trập: Đây là một cửa trập đặt trước cảm biến, thường chúng sẽ luôn đóng lại. Khi nhận lệnh chụp chúng sẽ được mở ra. Vì thời gian mở ra và đóng vào có thời gian khác nhau, nên chúng có tạo ra những hiệu ứng khác nhau. Mở ra lâu hơn, thì quá trình “phơi sáng” của cảm biến lâu hơn, dẫn tới việc ánh sáng vào cảm biến nhiều hơn. Mở ra nhanh thì thời gian vào cảm biến sẽ ít hơn. Ok, chúng ta sẽ bắt đầu nào:
Khi chụp ảnh, bạn phải nắm rõ tốc độ cửa trập và hiệu ứng của nó đối với ảnh. Bạn có thể tạo ra dạng hiệu ứng gì với tốc độ cửa trập nhanh hơn hoặc chậm hơn? Chúng ta hãy tìm hiểu hiệu ứng của các tốc độ cửa trập khác nhau với sự hỗ trợ của các ví dụ sau đây.
Tốc độ cửa trập giúp bạn “kiểm soát” chuyển động của đối tượng trong ảnh
Những điểm cần lưu ý
– Tốc độ cửa trập cao hơn sẽ đóng băng đối tượng đang chuyển động.
– Tốc độ cửa trập thấp hơn sẽ tạo ra hiệu ứng nhòe chuyển động từ chuyển động của đối tượng.
– Bạn có thể điều chỉnh lượng ánh sáng bằng cách mở/đóng cửa trập.
Tốc độ cửa trập (cũng được gọi là: thời gian phơi sáng) là thời gian khi cửa trập được mở và ánh sáng có thể đi vào cảm biến hình ảnh bên trong máy ảnh. Tốc độ cửa trập được cho biết là 1 giây, 1/2 giây, 1/4 giây… 1/125 giây đến 1/250 giây, v.v.
Tốc độ cửa trập cao hơn sẽ giảm lượng thời gian ánh sáng có thể đi vào, trong khi tốc độ cửa trập thấp hơn sẽ tăng lượng thời gian này. Do đó, tốc độ cửa trập càng thấp, lượng ánh sáng có thể đi vào máy ảnh càng lớn.
Tốc độ cửa trập không chỉ cho phép bạn điều chỉnh lượng ánh sáng, mà nó còn có thể làm thay đổi cách chuyển động của đối tượng được chụp lại như thế nào. Ở tốc độ cửa trập cao hơn, bạn có thể đóng băng hoàn toàn chuyển động của đối tượng. Ngược lại, khi bạn sử dụng tốc độ cửa trập chậm hơn, bạn có thể làm nhòe đối tượng theo hướng chuyển động, và do đó chụp lại chuyển động của đối tượng như dòng nước chảy. Nói cách khác, tốc độ cửa trập cho phép bạn kiểm soát cách khắc họa chuyển động của đối tượng nhiếp ảnh.
Sử dụng thiết lập tốc độ cửa trập để thay đổi cách chụp lại chuyển động của đối tượng nhiếp ảnh
EOS 5D Mark III/ EF24-105mm f/4L IS USM/ FL: 105mm/ Shutter-priority AE (f/14, 1/10 giây, EV+1,3)/ ISO 100
1/10 giây
EOS 5D Mark III/ EF24-105mm f/4L IS USM/ FL: 105mm/ Shutter-priority AE (f/8, 1/160 giây, EV+1,3)/ ISO 100
1/160 giây
EOS 5D Mark III/ EF24-105mm f/4L IS USM/ FL: 105mm/ Shutter-priority AE (f/4, 1/2500 giây, EV+1,3)/ ISO 400
1/2500 giây
ùy vào chuyển động của đối tượng, điều chỉnh tốc độ cửa trập cho phép bạn kiểm soát cách chụp chuyển động của đối tượng – cho dù bạn sử dụng tốc độ cửa trập cao hơn để đóng băng hành động của đối tượng hay chọn cách chụp lại chuyển động của đối tượng bằng cách sử dụng tốc độ cửa trập thấp hơn
Khái niệm 1: Nhòe chuyển động và rung máy
Có hai dạng nhòe, ‘nhòe chuyển động’ và ‘rung máy’, do các nguyên nhân khác nhau. Nhòe chuyển động có thể xuất hiện khi chuyển động của đối tượng nhanh hơn tốc độ cửa trập. Hậu cảnh không di chuyển, và do đó chỉ có đối tượng bị nhòe. Rung máy xuất hiện khi tay cầm máy rung khi nhả cửa trập, dẫn đến toàn bộ ảnh bị nhòe. Trong cả hai trường hợp, có thể tránh nhòe bằng cách tăng tốc độ cửa trập.
EOS 5D Mark III/ EF24-105mm f/4L IS USM/ FL: 105mm/ Aperture-priority AE (f/22, 1/2 giây, EV+0,7)/ ISO 100
Nhòe chuyển động: Chỉ có đối tượng ở giữa bị nhòe.
EOS 5D Mark III/ EF24-105mm f/4L IS USM/ FL: 105mm/ Aperture AE (f/11, 1/6 giây, EV+1,0)/ ISO 100
Rung máy: Toàn bộ ảnh bị nhòe.
Khái niệm 2: Mối quan hệ giữa tốc độ cửa trập và số stop
Ví dụ, khi chúng ta tăng tốc độ cửa trập từ 1/30 giây lên 1/60 giây, điều này làm giảm nửa thời gian mở cửa trập và chúng ta gọi nó là “tăng 1 stop tốc độ cửa trập”. Ngược lại, khi chúng ta giảm tốc độ cửa trập từ 1/60 xuống 1/30 giây, chúng ta tăng gấp đôi thời gian mở cửa trập và do đó “giảm 1 stop tốc độ cửa trập”.
Nói chung, tốc độ cửa trập của máy ảnh DSLR có thể được điều chỉnh theo các khoảng 1/2 và 1/3 stop ngoài khoảng 1 stop. Ví dụ, dùng 1/2 stop, 1 stop có thể được chia thành hai khoảng tốc độ cửa trập 1/30 giây, 1/45 giây và 1/60 giây, với một tốc độ nữa ở giữa. Lượng ánh sáng đi vào máy ảnh có thể được tinh chỉnh thêm bằng cách sử dụng những khoảng nhỏ hơn như nửa stop (1/2 stop).
Lời bình: Thực tế thì những đoạn dịch này làm các bạn mới đọc cực kì đau đầu và khó hiểu. Ký hiệu trên ống kính lần lượt về F là 1.4 -2 -2.8 -4 -5.6 -8 -11 -16 -22. Mỗi một bước khẩu là một bước sáng, chúng được quy định chung là 1 Stop (là 1 khẩu). Điều quan trọng nhất trong mối tương quan về khẩu độ và tốc độ chính là tốc độ an toàn. Về điều này, các sách trước đây có nói, hiện giờ không thấy nhiều web nói đến nữa. Tức là nếu bạn chụp bằng tay, cầm trên tay, thì chúng ta phải thiết lập một tốc độ an toàn, để sao cho ảnh không bị rung, nhoè. (nếu chụp có chân máy thì bỏ qua chi tiết này). Tốc độ an toàn được tính bằng công thức sau: Tốc độ => 1/tiêu cự. Ví dụ bạn chụp ở Tiêu cự 50mm thì tốc độ an toàn sẽ bằng hoặc lớn hơn 1/50 trở lên. Nếu bạn chụp ở tiêu cự 85mm thì tốc độ an toàn phải từ 1/100 giây đổ lên thì không bị rung, nhoè ảnh.
Tất nhiên, với công nghệ hiện đại như hiện nay, thì thân máy có hệ thống chống rung 5 trục, là một hệ thống chống đỡ và giữ cố định cảm biến, nó cho phép chúng ta chụp với tốc độ dưới an toàn mà vẫn nét, là do hệ thống chống rung đã giữ cho cảm biến được thăng bằng.
