Không chỉ riêng các nhà thiết kế, nghệ sĩ , mà các nhiếp ảnh gia cũng cần phải biết màu sắc hài hòa ra sao , nhóm màu phù hợp với nhau như thế nào , còn cả về những gam màu ấy gợi lên cho chúng ta những cảm nhận , cảm xúc mà màu sắc muốn truyền tải tới . Đó được gọi là lý thuyết màu sắc . Đây là một chủ đề rất rộng và phức tại . Đến với bài viết này , học viện Zinble cùng với mọi người sẽ đi tìm hiểu về những điều cơ bản của màu sắc nhé .

I. Bánh xe màu ( Color wheel )

Bánh xe màu sắc là một biểu đồ đại diện cho mối quan hệ giữa các màu sắc với nhau do Newton tạo ra vào năm 1666 . Đây được coi là một công cụ quan trọng nhất để sử dụng và hiểu được màu sắc .

Bánh xe truyền thống , mà chúng ta còn hay gọi là RBY có 12 màu được chia thành các màu cơ bản như : xanh lam , vàng và đỏ . Màu thứ cấp được tạo ra bằng cách trộn các màu cơ bản . Màu cấp ba sẽ được tạo ra bằng cách trộn các màu chính và màu phụ lại với nhau . Bánh xe màu gợi ý cho chúng ta cách phối màu sắc theo nhiều tỉ lệ khác nhau để tạo ra được màu mong muốn . Bên cạnh đó chúng ta còn có thể tạo ra được các màu bậc 4,5,6… và điều chỉnh được độ đậm nhạt của màu

Mỗi màu trên vòng tròn có chứa 4 thuộc tính : tông màu ( Hue )  ,độ bão hòa ( Saturation ) ,  giá trị màu ( Value ) và  nhiệt độ ( temperature )

1. Tông màu ( Hue )

Thuật ngữ Hue thường bị nhầm lẫn là ” màu sắc ” . Nhưng thật ra Hue là tổ hợp của 12 màu đậm nhạt khác nhau trên bánh xe màu sắc – những tông màu cơ bản . Còn màu sắc ( color ) được tạo nên khi được thêm độ sáng và độ bão hòa , đêr tạo ra Tint , Tone và Shade .

2. Độ bão hòa ( Saturation )

Độ bão hòa ( Saturation ) là cách màu sắc được hiển thị dưới các điều kiện ánh sáng khác nhau , nhạt hoặc đậm hơn . Nó cho biết được cường độ , độ tinh khiết và độ xám của màu sắc .

 

Màu sắc là một yếu tố thiết kế mạnh mẽ cần được sử dụng đúng cách . Điều chỉnh độ bão hòa màu có thể tăng tâm trạng nhất định cho một bức ảnh và từ đó nâng được cảm xúc của người xem . Nhưng ngược lại , việc lạm dụng độ bão hòa là một trong những thủ phạm lớn nhất khi kết hợp màu sắc thất bại và dẫn đến bức ảnh không đạt yêu cầu . Nhiều người cho rằng dùng những màu sắc ” mạnh hơn ” sẽ tạo được sự chú ý và thành công hơn , nhưng không phải trong trường hợp nào cũng vậy . Màu sắc có độ bão hòa cao có thể chiếm toàn bộ và khiến cho bức ảnh bị khó nhìn .

3. Giá trị màu ( Value )

Giá trị màu liên quan đến mức độ sáng – tối của màu , biến thiên theo dải từ đen đến trắng . Chúng được xác định dựa vào cấp độ trắng của màu , tông màu càng trắng thì giá trị màu sẽ càng sao .

Nếu chúng ta thêm màu trắng vào màu, chúng ta sẽ có một sắc thái nhẹ ( tint ), nếu chúng ta thêm màu đen, chúng ta sẽ có một bóng tối ( shade ) và nếu chúng ta thêm màu xám, chúng ta sẽ có một tông màu nào đó ( tone ).

4. Nhiệt độ ( Temperature )

Nhiệt độ màu liên quan đến độ hiển thị màu của bức hình, nên nó sẽ ảnh hưởng đáng kể đến cách chúng ta cảm nhận màu sắc. Được chia thành 2 gam màu , đó là gam màu nóng và gam màu lạnh .

Trong môi trường làm việc của một số ngành nghề, như nhiếp ảnh và thiết kế, nhiệt độ màu của màn hình phải chính xác và được kiểm soát, để tác phẩm được thể hiện đúng cách và đáp ứng các yêu cầu chuyên môn.

Giả dụ , với nhiệt độ màu cao hơn, hình ảnh có tông màu lạnh thường tạo ra bầu không khí buồn và yên tĩnh; trong khi với nhiệt độ màu thấp hơn, hình ảnh có tông màu ấm thường tạo cảm giác lạc quan và đáng yêu. Do đó, điều quan trọng là kiểm soát và hướng được nhiệt độ màu phù hợp để có thể đạt được hiệu quả cảm xúc mà bức ảnh muốn truyền tải tới người nhìn .

II. Bảng màu

Về phần phối màu sắc , học viện Zinble đã từng chia sẻ với mọi người về 3 nguyên tắc phối màu cơ bản . Bên cạnh 3 nguyên tắc đó , bài viết này học viện sẽ chia sẻ thêm cho mọi người thêm 3 cách phối màu nữa dựa trên bánh xe màu .

1. Phối màu tam giác cân ( Split Complementary )

 

 

 

Phương pháp này khá giống với Phối Tương Phản ngoại trừ việc nó sử dụng nhiều màu hơn . Ví dụ bạn chọn màu vàng , bạn sẽ phải chọn thêm 2 màu bên cạnh màu đối diện của nó là xanh và tím . Độ tương phản trong phương pháp này sẽ không quá sắc nét so với màu bổ sung , nhưng bù lại bạn sẽ có khả năng sử dụng được nhiều màu sắc hơn .

2. Phối màu bổ túc bộ ba ( Triadic )

Đây là một trong những nguyên tắc phối màu an toàn nhất .Phương pháp này sử dụng 3 màu nằm ở 3 góc khác nhau của vòng tròn tạo nên 1 hình tam giác đều. Khi kết hợp 3 màu các màu sắc sẽ bổ sung cho nhau tạo nên sự cân bằng cho tổng thể bức ảnh .Để đảm bảo tính cân bằng với phương pháp này bạn nên chọn một màu chủ đạo và 2 màu còn lại để bổ trợ thêm .Tuy nhiên sự cân bằng này sẽ làm cho bạn đôi khi cảm thấy nó khá đơn điệu và quá an toàn .

3.Phối màu bổ túc bộ bốn ( Rectangular Tetradic )

Phối màu bổ túc bộ bốn được xem là nguyên tắc phối màu phức tạp , tuy nhiên sẽ không quá khó nếu bạn chịu bỏ thời gian và công sức để tìm hiểu và nắm bắt được kỹ thuật này .

Kỹ thuật này được hình thành từ 2 cặp màu bổ túc trực tiếp cho nhau trên vòng tròn màu . Sự đối nghịch và bổ sung giữa 2 cặp màu chính là điểm nhấn khác biệt đặc trưng cho kỹ thuật này. Một gợi ý cho bạn khi sử dụng kỹ thuật này chính là việc cân bằng thật tốt giữa 2 gam màu nóng và gam màu lạnh .

III. RGB và CMYK

1.RGB là gì ?

Hệ màu RGB (Red Green Blue) sử dụng ba màu cơ bản là đỏ, xanh dương và xanh lá. Đây là nền tảng màu sắc cho các loại màn hình máy tính, điện thoại, TV,… Nếu bạn kết hợp những màu này với tỉ lệ cân bằng sẽ tạo ra các màu cyan (xanh da trời), magenta (hồng cánh sen) và yellow (vàng) – thêm vào đó, độ sáng càng cao thì màu của bạn sẽ sáng hơn và hơi nhạt đi.

Bên cạnh đó , màu đen là màu không phản chiếu ánh sáng hoặc phản chiếu không đủ ánh sáng vào mắt chúng ta . Do đó trong khoa học , người ta quan niệm màu đen không phải là một loại màu sắc .

2. CMYK là gì ?

Đây là hệ màu được sử dụng trong các mẫu thiết kế in, bao gồm Cyan (Xanh), Magenta (Hồng), Yellow (Vàng), Key (Đen). Một điều đáng lưu ý là, nếu không có màu đen, những màu sắc gần với màu đen sẽ chuyển thành màu nâu bùn khi in ấn.

CMYK là mô hình màu trừ ngược lại hoàn toàn so với màu cộng của RGB . Điều này phức tạp hơn so với RGB , nguyên lý làm việc của CMYK là dựa trên cơ sở hấp thụ ánh sáng .

IV. Tổng kết

Hy vọng những kiến thức trên mà học viện Zinble đã chia sẻ ở trên giúp bạn hiểu hơn Lý thuyết về màu sắc để có thể áp dụng màu sắc thật hiệu quả trong quá trình sáng tạo của bản thân.

Mọi thông tin chi tiết vui lòng liên hệ: 0988128586 hoặc liên hệ mess qua fanpage Zinble Academy 

Bạn có thể tham khảo thêm một số sản phẩm dịch vụ tại Zinble Studio: www.zinblestudio.com